Stoły do gier

Kiedy nie możemy uczestniczyć na żywo w rozgrywkach sportowych albo kiedy po prostu nachodzi nas ochota na chwilę sportowych emocji, warto mieć w zanadrzu grę, którą da się uprawiać w mieszkaniu, a satysfakcjonującą nie mniej niż mecz na plenerowym boisku.

Stoły do gier pozwalają łatwo zabić nudę, dać odpocząć umysłowi, całkiem serio wciągnąć się w emocjonującą rywalizację i wyżyć ruchowo.

Air hockey albo cymbergaj

Cymbergaj, sport o długiej, liczącej sobie z górą sto lat tradycji, za czasów naszych dziadków był towarzyską grą zręcznościową, którą uprawiano przy pomocy prowizorycznych rekwizytów. W ogólnym zarysie polegała ona na odbijaniu na stole monet albo guzików przy pomocy linijki lub grzebienia. Znanych było kilka odmian cymbergaja, różniących się liczbą monet, polem rozgrywki i szczegółowymi zasadami. Współcześnie nazwą cymbergaj określa się grę o jeszcze innych zasadach, choć wywodzącą się z klasycznego cymbergaja: air hockey. Można w niego grać jeden na jednego albo w parach. Ruchy w cymbergaju i air hockeyu wykonuje się identycznie, ale reguły tego ostatniego przypominają hokej. Największą zmianą jest jednak sam stół do gry, specjalnie do niej przygotowany.

Powierzchnia nowoczesnego stołu do air hockeya zaopatrzona jest w liczne otwory, przez które wydmuchiwane jest na boisko powietrze. Na uzyskanej w ten sposób poduszce powietrznej krążek unosi się bez dotykania stołu, co pozwala mu się znakomicie ślizgać, podobnie jak krążkowi hokejowemu po lodzie, co było niemożliwe do osiągnięcia na zwykłym stole. Do poruszania krążkiem zawodnicy używają tzw. malletu (w Polsce określa się go też mianem „grzybka” lub „sombrero”, ze względu na charakterystyczny kształt), którym uderza się krążek, by posłać go do bramki przeciwnika; bezpośrednio lub odbijając go o bandy. Wymaga to pewnej zręczności, refleksu i umiejętności przewidywania zagrywek przeciwnika – ale tego nabywa się z czasem. Mecz trwa do osiągnięcia ustalonego limitu punktów lub do upłynięcia umówionego jej czasu trwania. Air hockey – choć pozornie tylko „stoi się przy stole” – wymaga, o dziwo, pewnej kondycji, gdyż zmusza graczy do szybkiego ruchu. Jest to więc dobra okazja do spalenia paru kalorii bez biegania, a nawet wychodzenia z domu.

Mini-bilard

Jeszcze dłuższą, bo trwającą od XV wieku tradycję ma bilard. Gra się w niego na prostokątnym stole o bokach w proporcji 1 do 2, pokrytym suknem. Istnieje co najmniej kilkadziesiąt konfiguracji bilarda, często nawet bardzo znacznie różniących się regułami i rekwizytami, ale wszystkie polegają na uderzaniu czubkiem specjalnego kija w ciężkie i twarde kule (bile), po to by skierować je w zamierzone miejsce. W grze bierze zwykle udział dwóch zawodników, rozgrywających bile seriami aż do popełnienia błędu – wówczas zaś ruch przechodzi na przeciwnika. Najpopularniejsze są gry typu pool, rozgrywane na stołach wyposażonych w sześć kieszeni (tzw. łuz; otworów w rogach i po bokach stołu), do których kieruje się bile. Stoły do poola mają przeważnie długość 7, 8 lub 9 stóp. Oddzielnie klasyfikowane są gry z grupy snooker, o innej historii i odmiennych zasadach oraz terminologii. Stoły do gier w snookera też są 6-łuzowe, tylko większe, 12-stopowe. Jeszcze inną grupę stanowią gry typu karambol, do których używa się zwykle 10-stopowych stołów bez łuz – bile wciąż pozostają na stole, chodzi natomiast o ich zderzanie w odpowiedni sposób. Pełnowymiarowe stoły do gier bilardowych nie nadają się do standardowych polskich mieszkań. Ale miłośnicy mogą znaleźć dla nich rozrywkową alternatywę, świetną zwłaszcza na spotkania towarzyskie albo dla dzieci: zminiaturyzowane ich wersje. Za stosunkowo niewielką cenę można zainstalować w domu, nie czyniąc pokojów niezdatnymi do użytku, nie tylko mini-stoły dla dzieci, ale nawet całkiem już spore stoły bliskie niewielkim stołom do poola.

Piłkarzyki

Piłkarzyki to popularna gra, nawiązująca zasadami do futbolu, wynaleziona pod koniec XIX wieku, nazywana także futbolem stołowym albo trambambulą. Z czasem stała się ona nawet sportem profesjonalnym. Powstała w 2002 roku Międzynarodowa Federacja Futbolu Stołowego uregulowała przepisy i zasady turniejów, stara się też o wpisanie gry na listę sportów olimpijskich. W Polsce działa lokalny związek, zrzeszający kluby piłki stołowej z różnych województw.

Wymiary boiska do piłkarzyków różnią się nieznacznie, w zależności od modelu stołu. To gra dla dwóch lub czterech osób, zawiadujących dwiema drużynami. Piłkę „kopie się” figurkami zawodników, umieszczonych na tzw. grillach; metalowych prętach, możliwych do przesuwania w obudowie, z uchwytami po obu stronach stołu. Liczba zawodników w poszczególnych strefach boiska (na obronie, pomocy i w ataku) może być różna, zależnie od stołu. Jedna figurka w drużynie jest bramkarzem. Popychając, ciągnąc, a przede wszystkim obracając grille, odbijamy lub przechwytujemy piłkę. Chodzi oczywiście o zdobycie jak największej liczby goli i obronę swojej bramki.

Zabawa i rozwój

Wszystkie te gry charakteryzują się kilkoma wspólnymi cechami: stoły do gier zajmują stosunkowo niewiele miejsca, a same gry mają proste zasady i dają możliwość zażycia ruchu, poćwiczenia zręczności oraz poczucia ducha sportowej rywalizacji. Wspomagają też rozwój dziecka; trenują refleks, spostrzegawczość, zwinność oraz szybkość, sprzyjają rozwojowi koordynacji ruchowej. A przy tym ćwiczą też umysł, zmuszając do przewidywania ruchów przeciwnika i szybkich reakcji, rozwijając analizę przestrzenną, precyzję ruchów i myślenie taktyczne. Na dodatek pomagają w intuicyjnym zrozumieniu przez dziecko podstawowych zjawisk fizycznych. Przy pomocy gier stołowych można nauczyć dziecko reguł fair play i zdrowego podejścia do rywalizacji, a nawet współpracy zespołowej.